Adviezen mediagebruik peuters

De meeste peuters vinden televisie kijken en spelen met een telefoon of tablet erg leuk. Als ouder vind je het soms misschien handig dat je kind zich even zonder jou vermaakt. Toch zijn andere activiteiten voor je peuter veel belangrijker. Zoals buiten spelen, bewegen, met de handen bezig zijn, praten en voorgelezen worden. Ook is het belangrijk dat je peuter niet overprikkeld raakt door media. Peuterhersens zijn nog heel gevoelig.

Aandacht vasthouden

De meeste peuters kunnen niet veel langer dan tien minuten hun aandacht vasthouden. Je kunt het wel oefenen door voor te lezen. Tv-programma's die speciaal voor peuters gemaakt worden, duren meestal ook maar 10 tot 15 minuten. Houd daar dus rekening mee.

• Je kunt beter twee of drie verschillende momenten op de dag tien minuten voorlezen, dan in één keer een half uur.
• Zorg ervoor dat je kind niet langer dan 15 minuten achter elkaar met een tablet bezig is. Het lijkt alsof je kind gemakkelijk langer bezig kan zijn met een tablet, maar dat is geen echte concentratie. Je kind komt dan in een soort trance, waarbij het juist niet meer hoeft na te denken. Het went er dan aan dat het zich ontspant met een tablet. Zo kan het gebeuren dat je kind afhankelijk wordt van een beeldscherm voor ontspanning en dat is niet goed.
• Kijk hoe lang je kind zich kan concentreren. Als het zich gaat vervelen, is het beter om een andere activiteit aan te bieden dan een beeldscherm. Wil je meer weten over spelen voor peuters? Kijk dan eens op Oudersonline.nl.

Hoe lang tv-kijken, computeren of met een tablet spelen?

Uit onderzoek blijkt dat het led-licht van smartphones en tablets slecht is voor het netvlies van heel jonge kinderen. Een goede richtlijn voor een tweejarige is: niet meer dan 30 minuten beeldschermtijd per dag, verdeeld over drie momenten. Het is het beste om dit midden op de dag te doen. Laat je kind niet rond het avondeten of rond bedtijd met een tablet spelen, want dan komt het door het led-licht moeilijker in slaap. Let er ook op dat je kind niet te dicht bij het scherm zit.

Speciaal voor peuters gemaakt

Media zijn prima, maar laat je kind alleen kijken of spelen met programma's of apps die speciaal voor peuters zijn gemaakt. Peuters kunnen fantasie nog niet zo goed onderscheiden van werkelijkheid. Als ze op tv bijvoorbeeld zien dat oma jarig is, kunnen ze denken dat hun oma ook jarig is. Je kind kan ook bang worden door iets wat het ziet op tv. Houd hier rekening mee bij het kiezen van programma's.

Peuters en tablets

Zodra je peuter de tablet leert kennen, zal je zien dat de aantrekkingskracht groot is. Het is gemakkelijk speelgoed: je verveelt je nooit meer, want er gebeurt steeds wat nieuws. Peuters kunnen eindeloos filmpjes aanklikken en gaan dit normaal vinden. Dit is moeilijk af te leren, als je dat zou willen.

Tip: wen je kind er vanaf het begin aan dat de tablet niet altijd gebruikt kan worden. Dat gaat het best als je de tablet alleen gebruikt op vaste momenten.

Hoe een peuter media beleeft

Je peuter kijkt het liefst naar figuren en situaties die hij herkent uit zijn eigen leven (dieren, andere kinderen, situaties in en om het huis). De meeste peuters vinden herhaling leuk. Je kind kiest graag een paar keer hetzelfde boek, dezelfde tv-aflevering of prentenboeken-app. Pas vanaf vijf jaar vinden kinderen het leuk om spannende en nieuwe dingen te zien.

In het derde levensjaar leert je kind emoties herkennen bij hoofdpersonen in een verhaal, zoals verdriet, boosheid, verbazing, angst en blijdschap. Maar je peuter raakt in de war van complexe gevoelens. Iemand die bijvoorbeeld huilt van geluk, dat begrijpt je kind nog niet.

Pas vanaf vijf jaar vinden kinderen het leuk om spannende en nieuwe dingen te zien.

Peuterhersens hebben genoeg rust nodig

Te veel lawaai, te snelle of gewelddadige beelden passen niet bij de ontwikkeling van peuters. Een tv of radio die de hele dag aanstaat op de achtergrond, is slecht voor de taalontwikkeling en kan aandachtsproblemen veroorzaken. Deze problemen komen pas naar voren als je kind gaat leren lezen en schrijven. Als jonge kinderen programma's zien met veel lawaai en snelle beeldwisselingen, kunnen de hersens hieraan wennen. Volgens sommige onderzoekers kunnen kinderen daardoor ADHD ontwikkelen.

Tips voor het kiezen van media

• Laat je kind kijken op het moment dat jij kiest.
• Maak een eigen afspeellijst van YouTube-filmpjes en zet die in het beginscherm van je tablet. Zo kan je kind ze gemakkelijk vinden en voorkom je dat je kind iets aanklikt wat niet oké is.
• Er zijn leuke websites voor peuters. Laat je kind maximaal 10 tot 15 minuten per keer kijken.
• Bekijk ook de tips op Mediasmarties.nl.

Tips van experts

• Gebruik tv, computer en tablet zoveel mogelijk op vaste momenten. Zo voorkom je dat je kind gaat zeuren op andere momenten en niet meer wil stoppen.
• Geniet zoveel mogelijk samen van media en praat over alles wat jullie zien.
• Leer je peuter om de tv uit te doen als het programma afgelopen is. Leg de tablet weg als jullie wat anders gaan doen. Zo leert je kind vanzelf dat er vaste media-momenten zijn.
• Laat je kind niet zomaar de televisie aanzetten om te kijken wat er is. Als je kind vraagt of de televisie aan mag, vraag dan altijd: "Wat wil je dan zien?".
• Zet de tv overdag uit als er niemand naar kijkt.
• Voorkom dat peuters meekijken met oudere kinderen. Er zijn onderzoeken die laten zien dat kinderen daardoor concentratieproblemen kunnen ontwikkelen.
• Leg je peuter op de buik bij het spelen op de tablet. Hierdoor versterk je de rugspieren en ga je kromgroeien tegen.